Daha fazla görüntüle

Cardax Nedir?

6 mins

Cardax nedir sorusu kripto para dünyasındaki yeni gelişmelerin beraberinde getirmiş olduğu en yeni teknoloji alanına işaret etmektedir. Son teknolojik kazanımlara ayak uydurabilmek şu an birçokları açısından zor bir hal almıştır.

Bu kapsamda DEX’ler (merkeziyetsiz borsalar) ve dApp’ler (merkeziyetsiz uygulamalar) özellikle de Cardano gibi yeni nesil ağlar üzerinde faaliyetlerini nispeten artırmış durumdadır. Cardano ağında çalışan Cardax da bu son teknoloji dünyasının getirmiş olduğu bir DEX olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu rehberde siz değerli okurlarımız için Cardax hakkındaki gerekli tüm bilgilere yer verilecektir. Ayrıca Cardax nedir, diğer DEX’lere göre temel fark ve özellikleri nelerdir gibi soruların dışında CDX token’ını nereden satın alabileceğinize kadar birçok çeşitli soruya yanıt aranacaktır.

Cardax Nedir?

cardax nedir

Cardax, Cardano ekosistemi üzerine inşa edilmiş merkeziyetsiz bir kripto para borsasıdır (DEX). Genişletilmiş Otomatik Piyasa Yapıcı (EAMM) olarak adlandırılan AMM’nin yeni bir versiyonunu kullanmaktadır. Bu noktada Cardax’ın incelemeye değecek birçok tasarımsal özelliği bulunmaktadır.

Cardax nedir sorusuna özet niteliğindeki cevap Cardax whitepaper’ından gelmiştir. Buna göre Cardax Cardano’daki projelere likidite sağlamak adına yerel token’lar çıkarabilecek bir proje olarak tanımlanmıştır. Bu durum elbette diğer DEX’ler ile benzerlik göstermektedir.

Ancak söz konusu Cardano olduğunda piyasanın bu konudaki ilgisini anlayabilmek mümkündür. Öte yandan Cardax diğerlerinden farkı olarak eşsiz EAMM protokolüne sahiptir. Bu durum hem onu hem de Cardano’yu diğerlerinden daha farklı bir konuma getirmektedir.

Cardax’ın kendisini nasıl öne çıkardığını daha iyi anlayabilmek adına ilk olarak AMM nedir sorusuna yanıt aramamız gerekir. Cardax’ın eşsiz EAMM protokolünü anlayabilmek bu sayede çok daha kolay bir hal alacaktır.

Otomatik Piyasa Yapıcılar (AMM’ler)

Uniswap gibi AMM’ler sabit fiyat formülü ve likidite havuzları sayesinde alım satımların doğrudan eşler arasında gerçekleşmesine izin vermektedir. Fiyatlar likidite protokolündeki bir formül kullanılarak korunmakta ve platformdan platforma bu formül değişiklik göstermektedir.

Ayrıca AMM’ler kullanıcıların trading çiftlerine likidite sağlaması konusunda oldukça yardımcı olmaktadır. Bu durum herkesin bir piyasa yapıcısı olabileceği anlamı taşımaktadır.

AMM’yi burada bir merkeziyetsiz piyasa oluşturma ve alma biçimi olarak düşünmek gerekir. Kripto para trader’ları etkileşim biçiminde haklı olarak büyük bir fark yaratmıştır. Bu durum kullanıcılara likidite sağlamış ve piyasanın zenginleşmesi adına onları ödüllendirmiştir.

Bu durum merkezi borsalardaki emir defteri modelinden farklıdır. AMM’ler henüz çok daha yeni bir model olduğu için kendi mükemmel seviyesine ulaşamamıştır. Dolayısıyla Cardax AMM dünyasına yeni bir soluk getirmeyi hedeflemektedir.

Emir Defteri ve Otomatik Piyasa Yapıcılar

Emir defterleri kısaca piyasadaki alım ve satım emirlerinin listeleridir. Matching motoru merkezi borsalarda alım satım emirlerini gerçekleştirmeyi kolaylaştırmak adına çalışmaktadır.

Emir defteri ve AMM modelleri kripto para borsalarındaki alım satım tasarımı açısından önemli birer pay sahipleridir. Geleneksel borsalarda ise emir listesi sağlayan ve likidite kaydı tutan sadece tek bir emir defteri yer almaktadır.

Bu noktada AMM’ler ile likiditesi yüksek olmayan varlıklardan da fiyat teklifleri alabilmek mümkündür. Nispeten likiditesi daha düşük varlıklar üzerinde de trade yapabilmeniz size önemli bir avantaj sağlayacaktır.

Ancak bu durumun elbette bazı dezavantajları da vardır. AMM’ler slipaj ve geçici kayıp problemlerinden oldukça muzdariptir. Her iki durum da DeFi meraklılarının aşina olduğu meselelerdir. Yazıda bu konunun detaylarına yer verilmeyecektir ancak bunun trading açısından bazı sorunlara yol açabileceğinin bilinmesinde fayda vardır.

Cardax’ın EAMM Protokolü AMM’lerin Gelişmiş Hali

Cardax nedir sorusuna bir de Genişletilmiş Otomatik Piyasa Yapıcı (EAMM) üzerinden bakmamız gerekir. Cardax bu noktada AMM protokollerinin geliştirilmiş bir sürümü olan EAMM’yi kullanır. EAMM protokolü her tipik AMM’de yer alan bazı dezavantajlı durumlara çözümler sunmaktadır.

EAMM örneğin yeni token çiftlerinin oluşturulması üzerine alıcılara fiyatlandırma gücü sağlamaktadır. Sahip olduğu fiyat bulma mekanizması maker’lara göre değil, taker’lara göre çalışmaktadır. Ayrıca diğer AMM’lere benzer şekilde herkes Cardax üzerinde bir likidite havuzu oluşturabilmektedir.

Cardax’ın AMM’ler yerine EAMM’leri tercih etmesindeki en önemli husus AMM’lerin yüksek katılım bariyerlerine sahip olmalarıdır. Takımların Cardano yerel token’ları oluşturmaya başlayabilmesi için öncelikle iki farklı varlığa likidite sağlamış olmaları gerekmektedir. Bu da küçük ölçekli projeleri ayağa kaldırabilmek için yeterli ADA sağlamada sorun yaratmaktadır. Fiyatlandırma gücünün alıcıların elinde olması ise bu noktada ekiplerin çok işine yaramaktadır.

Cardax’ı Diğer DEX’lerden Farklı Kılan Nedir?

Cardax nedir sorusunu değerlendirirken Cardax’ı diğerlerinden farklı kılan şeyler nelerdir sorusuna eğilmek gerekir. Cardax aslında bu noktada çoğu açıdan diğer DEX’lere benzerlik göstermektedir.

Ancak bunun yanında halihazırda sahip olduğu bazı kilit sayılabilecek özellikler onu diğer tüm DEX’lerden ayırmaktadır.

Cardax, emir defterinin yanında bir de AMM’nin özelliklerini kullanmaktadır. Ancak bu özellikleri EAMM modeli aracılığıyla kullanmayı hedeflemektedir. Bu modelin avantajları ise slipajı ve geçici kayıpları azaltabilecek olmasıdır.

Ayrıca fiyat konusunda da kullanıcılara daha fazla şeffaflık sağlamaktadır. Bu platformda büyük sermayeler konulmasına gerek duyulmadan piyasa yapıcısı olunmaktadır.

Ekibe göre bu durum hem emir defterlerinin hem de AMM’lerin sınırlarını aşmalarında öncülük edecektir.

Cardax nedir sorusu kısaca slipaj ve geçici kayıplardan minimum düzeyde etkilenen eşsiz bir kripto para borsası olarak cevaplanmaktadır. Dolayısıyla Cardano’nun kendi token’larının gelişebilmesi adına Cardax tarafından çok sağlam bir yol açılmıştır. Üstelik Cardax’ın sunmuş olduğu bu özellikler Cardano’nun yeni nesil bir blockchain olmasına da oldukça yaramıştır.

Cardax’ın Temel Özellikleri

Cardax temel özellikleri aslında Cardano ekosisteminin güçlendirilmesine odaklıdır.

Cardax’ın Cardano ekosistemine katkı sağlamış olduğu en önemli özelliklerinden biri ağın tüm yerel token’larına trading desteği sağlamasıdır. Bu kapsamdaki trading’ler için ise yerel token olan ADA kullanılmaktadır. Ayrıca ADA-Cardano yerel token çiftleri ile kazanç sağlayabilmek adına likidite havuzlarına da katılmanız mümkündür.

Cardax nedir sorusunun yanıtı Cardano’nun holder’larına sağladığı imkanlar ölçüsünde daha iyi anlaşılmaktadır. Cardano holder’ları Cardax aracılığı ile ADA ve Cardano yerel token’ları arasındaki swap’leri tek bir işlem altında gerçekleştirmektedir. Ayrıca bu işlemler açısından Cardano’nun Yoroi kripto para cüzdanı da doğrudan desteklenmektedir.

Bununla birlikte yakın zamanda ana ağa dahil olacak Cardax DAO’ları ile ağın yönetimi daha da kolaylaşacaktır. Artık CDX token holder’ları hazine fonlarının nasıl bütçelenmesi gerektiğine varana dek birçok konuda karar mekanizmasında yer alacaktır.

Görüldüğü üzere Cardax nedir sorusunun cevabı bir bakıma Cardano ağının güçlü yönleri nelerdir sorusuna da cevap olmaktadır. Cardax’ın sahip olduğu birçok önemli özellik Cardano ekosistemini güçlendirmeye yaramıştır. Diğer birçok açıdan ise sıradan DEX’lerden farksız sayılmaktadır.

Likidite ve Ücretlendirme Modeli

cardax nedir

Cardax, token swap’leri için %0.35 oranında bir ücret talep etmektedir. Bu talep edilen ücret miktarının %0.30’u likidite sağlayıcıları arasında pay edilmektedir. Yapılacak bu dağıtım likidite rezervine sağlanan katkılarla doğru orantılı olarak yapılmaktadır.

Kalan %0.05’lik kısım ise direkt Cardax’ın hazinesine gönderilmektedir. Sonuç olarak protokol, ücretleri likidite sağlayıcıları ve Cardax hazinesi arasında dağıtmaktadır. Likidite sağlayıcılarına ödenecek tutarlar ise Cardax utility (hizmet) token mCDX ile gerçekleştirilmektedir.

Öte yandan Cardax’ın henüz gelişiminin çok erken aşamalarında olan bir DEX olduğunu unutmamak gerekir. Cardax ileride farklı değişimler de yaşayabilir ancak ekibin başlangıç için seçtikleri tasarım bu şekildedir.

Cardax geliştirici ekibi tarafından yayınlanmış olan ve gelişimin genel hatlarını içeren kısa yol haritasını aşağıda görmeniz mümkündür:

Cardax’ın Gelişim Aşamaları

Cardax’ın sahip olduğu yol haritasına bakıldığında ilk olarak mimarisi ve UI/UX’e odaklanılmış toplam altı aşamaya sahip bir DEX olduğu görülmektedir. Cardax’ın bu ilk fazı UI/UX görevleri ile birlikte sistem mantığı, temel özellikleri ve yayınlanmış işlevsel bir demoya sahiptir.

Sonraki iki aşamada ise sırasıyla EAMM protokolüne ve backend geliştirmesine odaklanılacaktır. Bu konuda henüz çok fazla detaya yer verilmemiştir. Bunu takiben ekibin test ağı ve ana ağ sürümünden önce gelen iki aşama daha yer almaktadır. Bu aşamalar sırasında tamamen güvenlik ve akıllı kontratlara odaklanılacaktır.

Son aşamada ise, Cardax’ın henüz daha ana ağ üzerinde gerçekleşecek piyasa arzı öncesinde, gerekli tüm kapsamlı testler yapılacaktır.

Cardax geliştirici ekibi dikkatlerini şu an için en sade ürünü yaratmaya çevirmek istemektedir. Ekip bununla alakalı olan yaklaşımlarını kısa bir süre sonra açıklayacaklarını belirtmiştir. Dolayısıyla eğer projeyle ilgileniyorsanız bu haberi kaçırmamaya özen göstermeniz gerekir.

Cardax Tokenomics ve Dağıtımı

cardax nedir

CDX token henüz daha geniş bir alana yayılabilmiş değildir. Dolayısıyla ilk etapta kendisinden bir fiyat hedefi yakalamasını beklemek doğru değildir.

Cardax şu an için erken aşamada bir projedir. Bu nedenle de sağlıklı tokenomics ve fiyat analizleri ancak ileride yapılabilecektir.

Şu anda bu konuda bildiğimiz tek şeyin toplam 1 milyar CDX token arzının olacağıdır. Bu miktarın %20’si ekibe ve %5’i ise danışmanlara ayrılmıştır. Akıllı kontratlara kilitlenmiş toplam 250 milyon CDX ise 2 yıl sonra ekibe dağıtılacaktır.

CDX Token Nasıl Alınır?

Şu anda CDX token satın almak mümkün değildir. Ancak stake yapılması halinde CDX token elde edilebilecektir.

CDX token kazanabilmek için VyFinance platformu üzerinde VYFI NFT stake etmeniz gerekmektedir. Ayrıca bu NFT’ler bir Nami cüzdanı gerektiren CNFT.io platformu aracılığıyla satın alınabilmektedir.

NFT’yi aldıktan sonra ise onu artık ödül alana dek stake etmeniz gerekecektir. Süreç tamamlanır tamamlanmaz CDX token kripto para cüzdanlarında yerini almış olacaktır.

Cardax Cardano DeFi’sini Hızlandırabilir

Cardax nedir sorusuna yanıt aradığımız bu yazıda projenin Cardano ekosistemi açısından ne kadar önemli olduğunu fark etmişsinizdir. Sonuçta Cardano ekosistemi kendi gelişimi için ihtiyaç duyduğu birtakım platformlarla birlikte büyümektedir.

Bu noktada Cardax projesinin Cardano ekosistemi açısından büyük önem arz ettiği gerçeği şüphesizdir. Hem ağın kendisi hem de ADA token’ın geleceği açısından Cardano blockchain’in kaydedecek olduğu bu yeni gelişmelerin yeri oldukça önemlidir. Sonuçta bunların hepsi ortak bir kader yaşamaktadır.

Cardax gibi eşsiz bir DEX’in Cardano ağı açısından çok olumlu etkileri olacaktır. Kendisini daha önce güncellemeler ve versiyon değişiklikleri ile birçok kez kanıtlamış olan Cardano ağı, Cardax ile daha doğru bir sonuca ulaşacaktır.

Aynı şekilde Cardano da Cardax için önemli kazanımlar sağlayacaktır. Gelecek olan başarı her ikisi için de geçerli olacak ve Cardax ağın en büyük DEX’i haline gelecektir. Cardax nedir başlığı ile ele aldığımız bu yazı umarız siz değerli okurlarımıza katkı sağlayabilmiştir. Bol şans!

Sıkça Sorulan Sorular

Cardano’nun DEX’i var mı?

Türkiye’deki en iyi kripto para platformları | Nisan 2024

Trusted

Sorumluluk Reddi

Sorumluluk Reddi: Trust Project yönergelerine uygun olarak bu web sayfasındaki eğitim içeriği, iyi niyetle ve yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmaktadır. BeInCrypto yüksek kalitede bilgi sağlamaya, derinlemesine araştırma yapmaya ve okuyucular için bilgilendirici içerik oluşturmaya öncelik verir. Ortaklar, şirketi makalelerdeki yerleşimler için komisyonlarla ödüllendirebilir. Ancak bu komisyonlar tarafsız, dürüst ve yardımcı içerik oluşturma sürecini etkilemez. Bu bilgilere dayanarak okuyucu tarafından gerçekleştirilen herhangi bir işlemin riski kesinlikle okuyucunun kendisine aittir.

hasan-coskun.png
Hasan Coşkun
Hasan Coşkun 2016 yılından itibaren kripto para alanında yatırımcı ve trader olarak yer alıyor. Kadir Has Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri ve Yeni Medya bölümünde eğitim görüyor. Eğitimi sırasında aldığı dersler arasında “Cryptocurrency and Blockchain” ve “Search Engines and Algorithm” gibi alanına yönelik spesifik dersler de bulunuyor. 2020 yılından itibaren BeInCrypto TR ekibinde Kripto Para Okulu editörü olarak yer alan isim; kripto para, blockchain teknolojisi ve dijital medya ile...
READ FULL BIO
Sponsor
Sponsor