Blockchain Başlangıç Rehberi

Blockchain Nedir?

İnsanlar ‘blockchain’ ve ‘kripto para’ terimlerini ilişkilendirir ve eş anlamlı olduğunu varsayarlar. Lakin blockchain, bitcoin ve diğer kripto paraların arkasındaki teknolojiden çok daha fazlasıdır.

Blockchain teknolojisi, çevrimiçi işlem listesini sağlayan dağıtılmış bir veri sistemidir. Bu liste kriptografik süreçler vasıtasıyla, dağıtılmış defter sistemi dediğimiz binlerce bilgisayar üzerinde aynı anda kopyalanır.

Blockchain Nasıl Çalışır?

Blockchain’de zincire sürekli olarak eklenen ‘bloklar’ vardır. Bu bloklar, ağ ile ilgili verilerin saklandığı bir dosyadaki kalıcı sayfalar olarak düşünülebilir. Ayrıca bir kere bilgi yazıldıktan ya da blok eklendikten sonra, söz konusu ağda çalışan düğümlerden gelen fikir birliği olmadan bu bilgiler ve eklenen blok değiştirilemez.

Her bloğun bir zaman damgası ve bir önceki bloğa bağlantısı vardır. Herkes bu işlem listesini okuyabilir ancak herhangi bir veriyi kullanmak için kullanıcının başkaları tarafından bilinmeyen spesifik bir kişisel anahtara sahip olması gerekir. Belirli bir veri kümesi için kişisel ve kamusal anahtar eşleştiğinde modifikasyon eklenir ve sonraki blokta da kaydedilir.

Blockchain’in Çözdüğü Problemler:

• “Aracı”yı ortadan kaldırır – ya da genellikle bir banka tarafından temsil edilen arabulucuya duyulan ihtiyacı. Mesela PayPal gibi çevrimiçi ödeme yöntemleri bile çalışmak için bir banka hesabıyla entegrasyon gerektirir. Lakin Blockchain teknolojisi üçüncü bir tarafa ihtiyaç duyulmadan işlemlerin onaylanabileceği, kimliklerin ve sözleşmelerin doğrulanabileceği anlamına gelir.

• Güven Sorunları – Network, yeni bir bilgi eklenmeden önce ağın geri kalanı tarafından çözülmesi, kanıtlanması ve daha sonra da doğrulanması gereken karmaşık matematik problemlerinin bir kombinasyonu aracılığıyla bize güven verir. Bu güveni çevrimiçi yaptığınız bir ödemeyle karşılaştırın. Blockchain’in sağladığı güvenin aksine bankalar, web siteleri ve ödeme sistemleri gibi yerlerde teker teker güvenmeniz gereken birçok unsur var.

• Şeffaflık – Halka açık blockchain’lerde tüm işlemler görüntülenebilir. Bu durum, önceki finansal sistemlerde mevcut olmayan bir bütünlük ve izlenebilirlik düzeyi sağlar.

• Kontrol – Blockchain merkezi olmayan bir sistemdir. Yani kimse ne olduğunu kontrol edemez ve bir şeyler sadece fikir birliği ile değiştirilebilir.

Blockchain Nasıl Kullanılır?

Blockchain konsepti ilk olarak 2008 yılında yaratıldı. Daha sonra 2009 yılında Bitcoin’in ayrılmaz bir parçası olarak Satoshi Nakamoto tarafından tamamlandı. Blockchain, merkezi bir sunucuya ihtiyaç duymadan çift harcama problemini (yani dosya kopyalama problemini) çözen ilk para birimiydi. Dahası blockchain anahtarlar, finansal değerler hakkında bilgi içeren blokları aktarmak için kullanılır. Bu işlem havaleyi kaydeder ve banka gibi üçüncü taraflara olan ihtiyaçtan kurtarır. Defterde saklanan verileri düzenlemek için uyumlu olan anahtara sahip olmanız gerektiği için güvenliğin fark edilmesini de sağlar.

Bir banka işlemi olan kimliklerin doğrulanması ve işlemlerin kaydedilmesi süreçleri, blockchain ile daha hızlı ve doğru bir şekilde yapılabilir. Bakıldığında blockchain Bitcoin ile başladı ancak uygulamaları birçok sektör karşısında çok daha geniş. Ayrıca Blockchain’in çeşitli endüstrileri geliştirmek amacıyla kullanılabileceği bazı yollar da şunlardır:

• Akıllı Kontratlar – Bir ekonomik değer birimini depolamanın yanı sıra bazı blockchain’ler farklı dijital bilgi türlerini saklamak için kullanılabilir. Bu, anahtarlar girdiğimizde ya da harici veri feed’leri tarafından gönderilen koşullar karşılandığında tetiklenecek şekilde programlanabildiği anlamına gelir. Örnek olarak hisse senedi fiyatları ve enerji kullanımı verilebilir. Gelecekte ise akıllı kontratlar çok fazla sektörü değiştirme potansiyeline sahiptir.

• Nesnelerin İnterneti – Bu terim internet yoluyla daha kapsamlı bir ağa bağlanabilen ve giderek artan günlük nesneleri açıklar. Blockchain teknolojisi daha fazla ölçeklenebilirlik ve entegrasyon için fırsat sunar.

• Bağış – Hayır kurumları blockchain işlemlerinin sunduğu şeffaflıktan yararlanabilir. Örneğin bu kurumlar genellikle fonların hedeflenen yere ulaştığına güvenilmesini sağlamada zorluklarla karşılaşabilir. Bu zorluklara çözüm olarak blockchain, fon tahsisi hakkındaki bilgilerin fonu sağlayanlar tarafından görülebileceği anlamına gelir.

• Sağlık Hizmeti – Blockchain’de güvenlik telkin edildiğinden dolayı, sağlık hizmeti verileri gibi hassas bilgileri kaydetmek ve saklamak için mükemmel bir yöntemdir.

• Tedarik Zinciri Yönetimi – Süreçleri bütün şeffaflığıyla kesin olarak izleme olanağı hem üretici hem de tüketici açısından kullanışlıdır. Müşteriler ürünlerinin tam menşeini ve içeriğini bilebilirler. Bu sayede şirketlerde skandalın azaltılmasına ve bütünlüğün korunmasına da yardımcı olunur.

Blockchain’in Geleceğinde Ne Var?

Giderek daha fazla şirket sahip olduğu dijital platformlarda daha çok şeffaflık ve güvenilirlik yaratmak için blockchain teknolojisini kullanıyor. Böylece bu teknolojinin potansiyel kullanım alanları belirgin hale geliyor. Farkındalık arttıkça, Blockchaini’n birçok endüstri için problemleri çözeceği ve süreçleri dönüştüreceği anlaşılıyor. Son olarak, bu teknolojinin potansiyel kullanım alanlarının geniş skalası hakkında fikir edinmek için devrim niteliğindeki blockchain tabanlı işletmeler listemize bir göz atın.