Daha fazla görüntüle

Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması (Halving) Nedir?

10 mins

Bitcoin blok ödülü yarılanması, madenciler tarafından yaratılan ve kazanılan Bitcoin fiyatının yarıya inmesine verilen isimdir. Bu olay yaklaşık dört yılda bir gerçekleşir. BTC’nin dağılımını dikkatli bir şekilde kontrol etmek ve enflasyonu önlemek amacıyla hizmet eder. Ayrıca, kripto para sektöründeki tamamlayıcı konseptlerden biri haline gelmesini sağlayan diğer önemli rolleriyle öne çıkar.

Genele bakıldığında Bitcoin ve kripto para dünyasında yeniyseniz ama bu konular hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız, Bitcoin blockchain’inin hareketlerini anlamakla başlamanız sizin için en iyisi olacaktır. Bu konuda çalışılması gereken bir sürü kısım var. Ancak Bitcoin halving muhtemelen kripto para ve blockchain sektörünün beraberinde getirdiği en yenilikçi kavramlardan birisidir.

Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması Nedir ve Ne İşe Yarar?

Bitcoin blok ödülü yarılanması ya da diğer adıyla Bitcoin halving, Satoshi Nakamoto’nun 31 Ekim 2008’de Bitcoin için bir whitepaper yayınlamasından beri hayatlarımızda bulunan bir kavram. Bu, Bitcoin adı verilen ve daha sonra kripto para olarak anılacak olan dijital para konseptini sunan ilk belgedir. Whitepaper; dijital para biriminin ne olacağını, nasıl görüneceğini ve çalışacağını açıkladı. Bu whitepaper Bitcoin’in yanı sıra neredeyse tüm kripto paraların altında yatan teknoloji olan blockchain teknolojisini de tanıttı.

Enflasyonu önlemenin ve yeni coin’lerin dağıtımını kontrol etmenin bir yolu olarak Bitcoin halving (bölünmesi), yeni teknolojinin en temel konseptlerinden biri oldu. Bahsettiğimiz bu konsept madencilerin programlama güçlerini, Bitcoin’in blockchain’inin bloklarını ‘çözecek’ karmaşık matematik problemleri için kullanabildiği kripto para madenciliği kavramıyla yakından ilişkilidir. Her blok, blok çözüldüğünde doğrulanacak ve dijital deftere yeni bir giriş olarak eklenecek bir grup işlemi temsil edecektir.

Bitcoin madenciliği yapmaları karşılığında madenciler, yeni bir Bitcoin olarak ödüllerini alabilirler. Ancak enflasyonu önlemek için ödüller, süreç devam ettikçe küçülecek şekilde tasarlandı. Başka bir deyişle bu proje, Bitcoin madencileri her 210.000 blok çıkardığında gerçekleşen yarılanma isimli bir süreçle tasarlandı. Yani bu olay her olduğunda, blok ödülü yarıya düştü. Böylece piyasanın taşmayacağı şekilde fiyatın yavaşça yükselmesini sağlayarak sirkülasyona giren yeni coin’lerin sayısı yavaş yavaş düşmüş oldu. Aynı zamanda bu durum madencilere uzun süreli bir teşvik sağlıyor. Çünkü Bitcoin’in 21 milyon coin isteğine ulaşmak için yavaşça çalışıyorlar.

Bitcoin Bölünme (Halving) Ne Zaman ve Neler Olacak?

BTC fiyatı

Bitcoin bölünmesine 29 Şubat 2024 itibariyle tam olarak 51 gün kaldı. Bu son 51 gün içerisinde ise önceki halving’lerde yaşanan durumları takip etmek gerekiyor. Üstelik Bitcoin’in yine 29 Şubat’ta 61 bin civarlarını görmesi yatırımcıların heyecanını artırdı. Fiyat artışı ise sadece bir günde %7 olarak kaydedildi.

Önceki bölünmelerden önce genel olarak takip edilen durum birkaç ay öncesinde keskin bir düşüşü ve sonrasında gelen hızlı yükselişleri gösteriyor. Ancak geçtiğimiz senenin sonlarında ve bu senenin başlarında Bitcoin’in hareketi aydan aya bir artış kaydederken ayın kendi içerisinde belirli düşüşlere imza attı.

Kaydedilen fiyat değişimlerine bakıldığında her bir halving’den sonraki fiyat artışları şu şekilde gözlemleniyor:

  • 2012 halving sonrası: %11,000
  • 2016 halving sonrası: %3,072
  • 2020 halving sonrası: %700

Uzmanlar ise yine bir yükseliş beklemekle birlikte en ciddi yükselişin 2025 yılında görülebileceğini düşünüyor. Hatta çoğu trader tarafından BTC’lerin satılması için halving’den sonraki 18 ayın beklenmesi gerektiği düşünülüyor.

Bu bilgilerin hepsiyle birlikte, Bitcoin bölünmesinin Nisan 2024’te gerçekleşmesi bekleniyor. Okuyucuların dikkat edilmesi gereken nokta, blok yüksekliğinin 840,000’e ulaşması gerektiği. Bu döngü tamamlandığında blok ödülü yarılanması gerçekleşecek. Böylece geçmişteki hareketlerini takip edip etmeyeceğini de gözlemleme şansı elde edeceğiz. Tam tarih olarak 13 Nisan 2024 tahmin edilirken blok ödülü de 3.125 BTC’ye düşecek.

Bitcoin Blok Ödülü Yarılanmasının Olmasının Sebebi Ne?

Bitcoin fiyat tahmini

Bitcoin halving birkaç amaca hizmet ediyor. Bunlar enflasyona karşı önlem alabilmek, BTC’nin değerini arttırmak ve kripto para sektörüne olgunlaşması için süre tanımaktan geçiyor. Gelin bu konuları daha derinden inceleyelim ve coinlerin şimdiki statülerine ulaşmaları için nasıl yardımcı olduklarını anlamaya çalışalım.

1. Enflasyonun Önlenmesi

Bitcoin, 2008 yılında dünyayı vuran ekonomik krize bir yanıt olarak geldi. O zamandan beri bankalar, merkezi para yöneticilerinin güvenilmez olduklarını ve kendileri için daha fazla para kazanabilmeleri anlamına gelirse güçlerini kötüye kullanma eğilimleri bulunduklarını bir kez daha kanıtladı.

Bunun bir sonucu olarak Nakamoto, geleneksel sermayede çok yaygın olan finans sektörüne yönelik tehlikeleri ortadan kaldırmayı hedefleyerek kendi merkezsiz yaklaşımını yarattı. Bu tehlikelerden biri, merkezi otoritelerin kayıplarını gidermek için sadece daha fazla para basacakları anlamına gelen enflasyondur.

Açıkçası sirkülasyona yeni bir para eklemek, bu paranın değerinin düşmesine sebep olur ve tüm finans sektörünün acı çektiği de budur. Bu durumun tüm para birimlerini değersizleştireceğini bir çok kez gözlemledik. İşte önlem olarak Satoshi, 21 milyon ile sınırlı Bitcoin’i tasarladı. Yani mutlak maksimum budur ve var olandan daha fazla Bitcoin asla olmayacaktır.

Aynı dönemde bu paraları yavaş yavaş piyasaya sunmak için bir yol yaratması gerektiğinin farkına vardı. Bu, blok başına belirli bir sayıda coin’i ödül olarak vererek madencilerin işlemleri doğrulamaya devam etmeleri için bir teşvik oluşturdu. Ancak Bitcoin’e gelişmesi ve olgunlaşması için yeterli süre tanımak adına ödülleri gittikçe küçülecek şekilde tasarladı. Böylece 21 milyonuncu coin’e ulaşmayı gittikçe erteleyebilecekti.

Sonuç olarak madenciler her bir yarılanmada bir öncekinin yarısı olan ödüller alıyorlar. Mesela blok başına asıl ödül 50 BTC’yse ilk yarılanmadan sonra 25 BTC’ye düşüyor. İkinci yarılanmadan sonra daha da fazla düşerek 12.5 BTC oluyor ve bu böylece devam ediyor.

2. BTC’nin Değerinin Arttırılması

Doğal olarak Satoshi, Bitcoin’in fiyatının ne zaman yükseleceğini veya hangi yüksekliklere ulaşacağını tahmin edemedi. Ancak bunun olmasını bekledi ve Bitcoin’in ilk fiyatı, piyasaya sürülmesinden hemen sonra geldi.

Şimdi bildiğiniz gibi, Bitcoin’in onu destekleyecek ve değer verecek gerçek dünya varlıkları yok. Bunun yerine değeri, merkeziyetsiz bir coin olmasından kaynaklanan yararlılığı etrafında döner. Satoshi hiçbir merkezi otoritenin kontrol edemediği coin’in değerini gösterdikten sonra insanlar başka bir yolun olduğunu fark ettiler.

Hesaplarını her an dondurabilecek bankalara ihtiyaçları olmadığını fark ettiler. Bankaların para üzerindeki güçlerini kötüye kullanmayacağı konusunda onlara güvenmeye çalışmak zorunda olmadıklarını anladılar. Ve en önemlisi, paralarını transfer edebilmek için aşırı komisyon ücretlerini ödemelerine gerek olmadığını gördüler.

İnsanların Bitcoin’e kaymasına sebep olan faydalar var. Daha fazla insanın Bitcoin kullanması da bu varlığın değerinin artması anlamına gelir. Böylece Bitcoin’in değeri insanların hakkında ne düşündüğüne göre şekillenir ve kullanışlı olduğu sürece değerlidir.

Ancak Satoshi insanların yeni bir varlık fikrine alışmasının ve bu fikrin yayılmasının zaman alacağını biliyordu. Ayrıca otoritelerin bunun olmasını ya insanların gözünü korkutarak ya da bu varlığın gölgelerin arasında kalmasını sağlayarak engellemek isteyeceklerini de biliyordu.

Bu, erken benimseyenlerin çok fazla sahip olmaması için Bitcoin’in nadir olması gerektiği anlamına geliyordu. Böylece daha fazla insan sahip olmak istedikçe değeri artacaktı. İşte bu da yarılanma sürecinin ortaya çıkmasının nedenlerinden biriydi. Sirkülasyondaki arzda yeni coin girişleri azaldıkça her yarılanma coin’in dalgalanmasına sebep oldu. Arz azalması ve talebin artmaya devam etmesi sebebiyle de coin’in fiyatında bir artış meydana gelecekti. Satoshi’nin haklı olduğunu belirtmemize gerek yok ve şu zamana kadar her şey onun planladığı şekilde gerçekleşti.

3. Kripto para sektörüne olgunlaşması için süre tanınması

Daha önce de bahsedildiği gibi birçok bilgisayar gücü, pahalı makineler ve çok fazla elektrik tüketimi sebebiyle kripto para madenciliği baya pahalı olabilir. Tasarımı sayesinde BTC, bir ya da milyon tane madenci tarafından, çok fazla fark olmaksızın çıkarılabilir. Satoshi bunun olmasını madencilik zorluğu kavramını yaratarak sağladı. Madencilik zorluğu, madencilerin sayısına ve sağlanan programlama gücüne bağlı olarak zorluğu azaltan veya artıran bir algoritmadır.

Bu algoritma, insanların programla gücüne bakmaksızın her bloğun ortalama 10 dakikada çözüldüğünden emin olur. Aksi takdirde daha fazla madenci daha fazla programlama gücü anlamına ve daha fazla kaynak da bloğun daha hızlı çıkarılması anlamına gelir. Bu da insanların 21 milyon BTC’yi çok daha hızlı çıkarmaları demektir.

Eğer böyle bir şey olsaydı, kimse Bitcoin network’ünü sürdürmek için madenciliğe devam etmekle ilgileniyor olmazdı. Özellikle çok az insanın işlem yapmak için coin kullandığı ilk günlerde bu durum görülürdü.

Yani Bitcoin halving’i, Bitcoin’in olgunlaşması, yayılması ve kullanıcıların ilgisini çekmesi için yeterli bir süre boyunca insanları bu konuyla alakalı tutmak olan son görevini yerine getiriyor. Tüm coin’ler çıkarıldıktan sonra madenciler, yeni coin’ler yerine komisyon ücretleri olmadan bir hayat sürdürerek çabaları için kar elde edebilecekler. Ancak, bunun karlı olması için Bitcoin’in yaygın hale gelmesi ve tüm dünyada kullanılması gerekiyor.

Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması Grafiği: Bitcoin En Son Ne Zaman Yarılandı?

Bu yazının yazıldığı dönemde Bitcoin dördüncü yarılanmasına yaklaşıyor. Bitcoin daha önce üç kez bu süreçten geçti ve Nisan’da yine aynı süreçten geçecek.

Nispeten tutarlı blok çözümü nedeniyle Bitcoin yarılanmasının ne zaman gerçekleşeceğini neredeyse doğru olarak tahmin etmek mümkün. Kabaca bu olay dört yılda bir gerçekleşir. Bu da çıkarılan yaklaşık 210.000 blok için gereken süredir.

Bahsettiğimiz bu durumu aşağıdaki Bitcoin blok ödülü yarılanması grafiğinde görebilirsiniz.

bitcoin blok ödülü yarılanması

Belirtildiği gibi Bitcoin bölünmesi ilki 29 Kasım 2012’de, ikincisi 10 Temmuz 2016’da, üçüncüsü de 11 Mayıs 2020’de olmak üzere üç kere oldu.

Bitcoin Kaç Kere Yarılanacak?

Dördüncünün Nisan 2024’te olması bekleniyor. Bundan sonraki beşinci yarılanma 2028’de derken bu şekilde devam etmesi ön görülüyor.

Tasarımından dolayı Bitcoin halving yıllarca görülmeye devam edecek. Ödüller gittikçe küçülecek ve bu da projenin asla en küçük BTC para birimi olan Satoshi’ye ulaşamayacağı anlamına geliyor.

Tabii ki madencilik ilgilenen insanlar olduğu sürece devam edecek. Ama bir noktada ödüller artık yeterli gelmeyecek. Bu, BTC’nin hala ortalıkta olmaya devam edeceğini düşünürsek yıllarca hatta belki de asırlarca olmayacak bir olay. Bazı tahminler madenciliğin 2140 yılına kadar süreceğini düşünüyor. Ancak o zamana kadar dünya kripto para sektörü tarafından dönüştürülmüş olacak ve bu soruna yönelik çözümler de muhtemelen bulunacak.

Daha önce açıkladığımız gibi çözümlerden biri madencilere eforlarının karşılığında işlem ücretlerini ödemek. Ancak BTC ve yeni fikirlerin gelişimi devam edeceğinden yeni bir çözümün üretilmesi de tamamen mümkün.

Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması Bitcoin Fiyatlarını Nasıl Etkiliyor?

Daha önce kısaca Bitcoin halving’in Bitcoin’e daha çok insan katılmaya devam ettikçe talebin zamanla artmasını ve coin’lerin girişinin kademeli olarak azalmasını sağlayacağını belirttik. Bu durum Bitcoin halving’in Bitcoin ekonomisi üstündeki etkisinin arkasındaki genel düşüncedir.

Şimdi de teoride gayet iyi duran bu görüşün pratikte gerçekte olup olamayacağını merak ediyor olmalısınız. Gelin merakınızı giderelim.

1. Kasım 2012: İlk Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması

BTC yarılanmasının sahip olduğu gerçek etkiyi görmek isteyenler için o zamandan sağlanan data yetersiz olarak görülür. Bunun sebebi ise o zamanlarda birçoğu şimdi bulunmayan sadece bir avuç kripto para borsasının mevcut olmasıdır.

Para yatırmak çok daha zor olduğu ve daha az trader olduğu için Bitcoin almanın ve satmanın çok daha zor olduğu gerçeğinden bahsetmiyorum bile. Demem o ki o zamanlar likidite bugün gördüğümüzün sadece bir kısmıydı.

Bununla birlikte, o günlerden elde ettiğimiz veriler madenciliğin fiyat üzerinde hemen bir etkisi olmadığını söylüyor. Hatta aslında BTC’nin parabolik bir artışa girmesi ve yukarı doğru uzun bir momentum yakalaması yaklaşık 11 ay sürdü. Ancak bu 11 aydan sonra BTC inanılmaz bir dönüşüm görmeye başladı.

Fiyatı %7.562 arttı ve yarıya indiği zamanki 12 dolardan 11 ay sonra 1.100 dolara yükseldi. Bu inanılmaz artış birçok yeni trader’ın katılmasına sebep oldu. Kripto sektörüne duyulan ilgi arttı. Daha sonraki yıllarda ortaya çıkan altcoin’lerin gelişimini ateşledi. Ancak bu olaydan sonra bile kripto paralar hala dünyanın çoğu yerinde bilinmemeye devam etti.

2. Temmuz 2016 – İkinci Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması

Bu gerçekleştiğinde BTC fiyatı ilk yarıdan itibaren istikrar kazanmıştı. Zirveye 1.100 $ ‘dan ulaştı ve bundan sonra fiyatı 600 $’ a düşüren uzun bir düzeltme süreci gerçekleşti. Bu, ikinci Bitcoin blok ödülü yarılanmasının yaşandığı zamandı ve olaydan 11 ay sonra bugüne kadarki en büyük artış görülmeye başlandı.

Bitcoin blok ödülü yarılanmasından tam 11 ay sonra 2017’nin mayıs ayında BTC şimdiye kadarki en büyük artışla tekrar yükselmeye başladı. BTC başına 20.000 dolar olmak üzere coin’lerin fiyatını zamanının en yüksek seviyesine taşıdı. Fiyat Mayıs 2017 ile Aralık 2017 arasında, sadece birkaç ay içinde, eski ATH’sini yaklaşık 18 kat aştı.

İşte tam da bu zamanda tüm dünya kripto paraların farkına vardı ve böylece gölgelerin içerisinden çıkmış oldu. Artış, milyonlarca trader’ın kripto para sektörüne yönelmesine sebep oldu. Binlerce altcoin piyasaya sürüldü. Çünkü kripto sektöründe baskın para olan Bitcoin, hepsinin eskisinden farklı bir dalgalanma izlemesine neden oldu.

Bu da önümüzdeki yıllarda kripto paraların gelişimini hızlandırdı. Ve şimdi de sadece günler sonra gerçekleşecek olan üçüncü Bitcoin blok ödülü yarılanmasına yaklaşıyoruz.

Kripto para tarihindeki herkese açık olan veriler sayesinde görüyoruz ki yeni bir artış gelecek ve BTC’yi daha önce görmediğimiz kadar yükseğe taşıyacak.

Bunun gibi beklentiler nedeniyle insanlar coin’ler patladığında zengin olmayı umarak hızlıca BTC almaya başlayabilir. Ve bunu yapmaları da dalgalanmaya kendilerinin sebep olmasına yol açar.

3. Mayıs 2020 – Üçüncü Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması

Bitcoin halving

Üçüncü yarılanmanın denk geldiği tarihe bakarsanız pandemi ve COVID-19 dönemine rastladığını görebilirsiniz. Bu yüzden 3. halving, ekonomik açıdan da birçok belirsizliğin ve krizin olduğu bir döneme denk gelen bir bölünme oldu. Ancak Bitcoin o dönemde görece yükseliş trendinde olduğu için aslında Satoshi’nin kendimizi korumaya almamız gerektiğine dair attığı adımların haklı olduğu birçok kişi tarafından dile getirildi.

11 Mayıs 2020 tarihinde blok ödülü yarıya indirilerek 6.25’te sabit tutuldu. Bu bölünme 630.000’inci blokta gerçekleşti. O zamanlar Bitcoin 8 bin dolar civarında işlem görürken takip eden 18 ay içerisinde 60 binleri görmeyi başardı.

Sonuç

Sonuç olarak Bitcoin hala gelişiyor, kullanıcıların dikkatlerini üstüne çekiyor ve kendi değerini arıyor. Yüksek ihtimalle herkes kullanmaya başlayana kadar da bu durum devam edecek gibi görünüyor. Bu yıllar boyunca sürecek volatilite, belirsizlik ve risk demektir. Lakin bunların yanında dünyayı dönüştürmeyi ve parayı kullanma şeklimizi sonsuza dek değiştirecek olan merkezsiz finans düşüncesini getirmeyi de vaat ediyor.

Bitcoin’in şu ana kadar hayatımıza getirdiği tüm yenilikçi konseptler arasında Bitcoin blok ödülü yarılanması, coin’in şu anda bu büyüklüğe ulaşmış olmasının sebebi olabilir. Bu bize, para dağıtımını veya paranın yaratılmasını kontrol etmek için merkezi bir otoriteye ihtiyaç olmadığını gösterir.

BTC’ye genişlemesi ve fark edilmesi için gereken zamanı da sağladı. Bitcoin halving madencilere, aynı anda çok fazla BTC’nin bir kerede piyasaya sürülmemesini sağlayarak kripto para madenciliği için teşvik sağladı. İşte Bitcoin blok ödülü yarılanmasının kilit noktalardan biri olması ve gelmekte olan yarılanmanın da Bitcoin’in geleceğindeki ve tarihindeki en önemli olaylardan biri olacak olması bu yüzdendir.

Sıkça Sorulan Sorular

Bitcoin halvingden sonra ne olur?

BTC halving kaç yılda bir?

2024 Bitcoin halving ne zaman?

Halvingde Bitcoin düşer mi?

Türkiye’deki en iyi kripto para platformları | Nisan 2024

Trusted

Sorumluluk Reddi

Sorumluluk Reddi: Trust Project yönergelerine uygun olarak bu web sayfasındaki eğitim içeriği, iyi niyetle ve yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmaktadır. BeInCrypto yüksek kalitede bilgi sağlamaya, derinlemesine araştırma yapmaya ve okuyucular için bilgilendirici içerik oluşturmaya öncelik verir. Ortaklar, şirketi makalelerdeki yerleşimler için komisyonlarla ödüllendirebilir. Ancak bu komisyonlar tarafsız, dürüst ve yardımcı içerik oluşturma sürecini etkilemez. Bu bilgilere dayanarak okuyucu tarafından gerçekleştirilen herhangi bir işlemin riski kesinlikle okuyucunun kendisine aittir.

81419dab75086e007394681d92f9785d?s=120&d=wp_user_avatar&r=g
Ali is a freelance journalist, having 7 years of experience in web journalism and marketing. He contributes to various online publications. Ali holds a master degree in finance and enjoys writing about cryptocurrencies and fintech. Ali's work has been published on a number of well-known publications in crypto and cybersecurity niches. When he is not working, he loves traveling and playing games.
READ FULL BIO
Sponsor
Sponsor